Media coverage
1
Media coverage
Title Deze stinkarmband moet mannen met verkeerde intenties weghouden Degree of recognition Regional Media name/outlet dvhn Media type Web Country/Territory Netherlands Date 19/03/2025 Description Een armband die, als je hem breekt, zó vreselijk stinkt dat ie seksueel geweld kan voorkomen? Dat is het idee achter de Invi-armband. Aan de basis ligt een onderzoek van psychoseksuoloog Charmaine Borg uit Groningen.
Twee mannen houden haar vast. Een derde trekt zijn kleren uit. Dit is foute boel. In de worsteling weet de vrouw een ruk te geven aan haar armband. Een enorme stank vult de lucht. De mannen kijken verward op, laten haar los. Wat is dat? Pijlsnel maakt ze zich uit de voeten.
Zij, een vrouw in Congo, Afrika, kan het navertellen. „Dit verhaal kregen we terug via de stichting waarmee we daar werken. Hier doen we het voor”, zegt armbandontwikkelaar Roel van der Kamp (37) uit Arnhem.
Het lijkt een doodnormale armband: subtiel met een metalen tussenstukje. Daarop zit een klein rond knopje. Niets bijzonders. Maar in het metalen compartiment zit een soort stinkbom die de drager kan activeren als hij of zij in gevaar is. Doel: de aanvaller verjagen en omstanders alarmeren.
Armband gaat de wereld over
De Invi-armband, zoals het sieraad heet, is al een tijdje op de markt en de populariteit groeit. Binnenkort is-ie ook verkrijgbaar in Japan en Zuid-Afrika. De armband heeft een Groningse link: het onderzoek van psychoseksuoloog Charmaine Borg (43) leverde het bewijs dat geur kan werken om mensen die kwaad willen af te schrikken.
Borg deed rond 2012 als PhD-student aan de Rijksuniversiteit Groningen onder begeleiding van professor Peter de Jong een onderzoek naar de relatie tussen walging en opwinding. Wie opgewonden is, heeft minder moeite om een handeling uit te voeren die normaal gesproken walging oproept. Best logisch: de meeste mensen die niet opgewonden zijn, vinden het goor om lichaamssappen uit te wisselen. Terwijl mensen daar tijdens de seks toch weinig moeite mee hebben.
„Ik liet testpersonen voor dat onderzoek bijvoorbeeld water drinken waar een insect in zat. Of een ‘gebruikte’ condoom aanraken. Mensen die opgewonden waren, namen gewoon een slok. Mensen die dat niet waren, niet.” Een heel leuk onderzoek, volgens Borg. „We hebben echt heel veel plezier gehad met het uitzetten van die experimenten”, zegt ze lachend.
Borg draagt de armband zelf ook.
Borg draagt de armband zelf ook. Foto: Peter Wassing
Op zoek naar een goed idee
Toen die resultaten bekend werden, kreeg Borg best wat aandacht in de media. En zo kwam Invi-ontwikkelaar Roel van der Kamp uit Arnhem haar op het spoor. „Ik heb bedrijfskunde en innovatiemanagement gestudeerd”, zegt Van der Kamp. Al tijdens zijn studie zat hij in een omgeving met veel jonge ondernemers die inspirerende bedrijven aan het opzetten waren. „Dat sociaal ondernemen trok me erg aan.”
Het wachten was op een goed eigen idee. Rond de tijd dat hij het onderzoek van Borg tegenkwam, had Van der Kamp net gelezen over seksueel geweld in Nederland. „Dit was nog voor de MeToo-beweging. Ik schrok me echt rot van de cijfers. Hoe kan dit zo’n groot probleem in de maatschappij zijn?” Hij vroeg rond in zijn omgeving, met name aan vrouwen in zijn vriendenkring, of zij hier ook ervaring mee hadden. „Alle vrouwen hadden verhalen. Er ging een wereld voor me open.”
Zo ontdekte hij ook dat vriendinnen zelfverdedigingsattributen meenamen als ze bijvoorbeeld gingen hardlopen. „Pepperspray-achtige dingen. Een iemand nam zelfs een aardappelschilmesje mee.” Niet echt een lekker idee, vond Van der Kamp. Zo ontstond in zijn hoofd een plan. Wat als je iets kunt creëren wat mensen een veiliger gevoel geeft op straat, maar wat ook geweldloos is. „Iets waar je niet jezelf en anderen mee in gevaar brengt.”
Planten en dieren gebruiken geur om zichzelf te beschermen
Hij keek eerst naar de natuur. Er zijn nogal wat voorbeelden van planten en dieren die geur gebruiken om zichzelf te beschermen. De meest bekende is het stinkdier. Van der Kamp sprak met psychologen, slachtoffers en politie. Daarna stuitte hij op het Amerikaanse leger, waar ze ook een soort stinkgas gebruiken om mensen weg te jagen. „Die formule wilden ze eerst niet geven. Geheim natuurlijk. Maar uiteindelijk, na heel veel gesprekken en toen ze echt zagen wat we ermee van plan waren, kregen we het wel.”
In deze periode nam hij ook contact op met Borg. Hij vroeg haar of het omgekeerde van haar onderzoek ook zou kunnen werken. Kan iemand zo erg van iets walgen, dat opgewonden raken niet lukt? „Ik vond het een heel interessante vraag”, zegt Borg. „We hebben er een experiment voor opgezet.”
Dat had iets meer voeten in de aarde dan een insect in een glas water stoppen. „Van de universiteit mochten we niet de pure geurstof gebruiken die Roel in zijn armband wilde doen. Alleen een sterk verdunde versie. En om het effect goed te meten moesten alle andere condities exact dezelfde zijn.”
Testpersonen kregen de geur te ruiken terwijl ze opgewonden waren. Andere testpersonen, eveneens opgewonden, kregen geen geur te ruiken. Daar werd gewone lucht uit een pufje gepompt. „Zelfs met de verdunde vorm ging de opwinding meteen omlaag”, legt Borg uit.
Roel van der Kamp, de ontwikkelaar van de Invi-armband.
Roel van der Kamp, de ontwikkelaar van de Invi-armband. Foto: eigen foto
Onderzoek, na onderzoek, na onderzoek
Van der Kamp gebruikte niet alleen het onderzoek van Borg voor de ontwikkeling van zijn armband. Hij had gesprekken met allerhande instanties, zelfverdedigingsdeskundigen, ontwerpers, de politie en gemeenten. Daaruit kwam onder meer dat een armband het handigst is. „Die is makkelijker te pakken dan een ketting of een sleutelhanger.”
In 2017 kwam de eerste armband op de markt. Eerst met een kleine oplage, in een pilot met de gemeente Rotterdam. Inmiddels zijn er meer dan 10.000 verkocht en werkt Van der Kamp samen met hulporganisaties in Congo en Burundi, waar geweld tegen vrouwen een nog groter probleem is dan hier.
Het idee is dat de armband er niet alleen voor zorgt dat de aanvaller schrikt, maar ook dat die anderen alarmeert. „In Nederland is de armband ook al een paar keer gebruikt, waaronder een keer in een menigte toen er een gevecht uitbrak tussen mannen. Dat zorgde er meteen voor dat het de-escaleerde.”
Psychoseksuoloog Charmaine Borg uit Groningen.
Psychoseksuoloog Charmaine Borg uit Groningen. Foto: Peter Wassing
Zie het als een airbag
De armband kun je eenmalig inzetten. Er zijn geen navullingen voor te koop. Van der Kamp vergelijkt het met een airbag. „Het is fijn dat hij er zit, maar je maakt geen hervulbare airbags. Het geeft je een prettig gevoel dat-ie aanwezig is, maar je hoopt het nooit nodig te hebben. Als een drager hem heeft moeten gebruiken in een zelfverdedigingssituatie, bieden we gratis een nieuwe aan.”
Hoewel Borg niets heeft verdiend aan de armband is ze blij dat ze met haar onderzoek heeft mogen bijdragen aan zo’n belangrijk maatschappelijk thema. „Het gebeurt niet vaak dat je als psychoseksuoloog je wetenschappelijke onderzoek zo in de praktijk terugziet.” Ze draagt hem zelf ook. „Ik zou wel willen onderzoeken of er nog andere manieren zijn om de armband te laten openen. Misschien op basis van AI. De drager van de armband moet nu nog actief zelf de capsule breken voordat de geur vrijkomt.”
Van der Kamp denkt nog niet actief aan doorontwikkelen. „De armband is er nu en we gaan er binnenkort ook mee naar Japan en Zuid-Amerika. Maar ik kom wel uit het innovatieveld. Dus het is altijd leuk om na te blijven denken over innovatie.”
Met Invi werkt Roel van der Kamp samen met stichtingen in onder meer Congo en Burundi. Daar is geweld tegen vrouwen een nog groter probleem.
Met Invi werkt Roel van der Kamp samen met stichtingen in onder meer Congo en Burundi. Daar is geweld tegen vrouwen een nog groter probleem. Foto: eigen foto
Oké, maar hoe erg stinkt de armband nou echt?
Volgens maker Roel van der Kamp ruikt de geurstof naar heel rotte eieren, naar heel vieze sportsokken en gas. De DVHN-redactie testte een exemplaar, buiten op de parkeerplaats.
Het is wisselvallig weer, best koud, en het waait behoorlijk. Dat zijn de omstandigheden waarin we testen. Voor de zekerheid doen we het achterop de parkeerplaats. Ver weg van de ingang van het kantoor en voorbijgangers.
Vier mannen staan om mij heen. Ik ben de testpersoon. Ik heb een armband om met een bruin bandje en een goudkleurig metalen stukje. Hij kost 79,95 euro.
Om de armband te activeren druk je eerst op het knopje. Dan moet je een flinke ruk geven aan de armband om de ampul met de geurstof te breken. Echt een flinke ruk. Per ongeluk de armband activeren gebeurt niet zo snel.
Binnen een paar seconden begint het te stinken.
De reacties zijn verschillend. Drie collega’s deinzen achteruit op het moment dat ze de geur ruiken. Zij beginnen te kokhalzen of lopen weg. Eén persoon vindt het helemaal niet zo erg. Die blijft zelfs behoorlijk dichtbij staan.
„Wij zien dat mensen die voorbereid zijn op een vieze geur, minder heftig reageren dan mensen die erdoor verrast worden. Dit geeft de drager dus in feite een voordeel”, zegt Van der Kamp hierover.
Collega’s omschrijven de geur als een ‘combinatie van rotte eieren en een soort garagegeur. Een mix van olie, benzine en viezigheid’.
Zelf vind ik het sterk ruiken naar een soort gas gemengd met bedorven eten. Ik word er misselijk van. Na de test doe ik de armband, op aanraden van Van der Kamp, in een flesje met een schroefdop. Zo ruik je het niet meer. Toch blijf ik de rest van de dag het gevoel houden dat ik stink. Af en toe ruik ik de geur opeens weer.
De conclusie is dat de armband en de stank – als je weet dat die komt – minder erg is dan verwacht. Maar we kunnen ons goed voorstellen dat hierdoor tijd en ruimte ontstaat om te vluchten in geval van nood. Zelf zou ik me wel veiliger voelen als ik de armband zou dragen tijdens bijvoorbeeld het hardlopen of als ik ‘s avonds alleen naar huis fiets.
Charmaine Borg van de Rijksuniversiteit Groningen richt zich op het seksuele welzijn van koppels in langdurige relaties.Producer/Author Journalist: URL https://dvhn.nl/groningen/Deze-armband-houdt-vrouwen-veilig-45807730.html Persons Charmaine Borg