’Misschien te proper’

Description

http://www.telegraaf.nl/premium/reportage/25692901/___Misschien_te_proper___.html?lightbox=false 29-04-16 13:41

 

Misschien te proper’

Telegraaf 29-04-2016 René Steenhorst

Auto-immuunziekten, zoals ook diabetes type 1, blijken

mede te worden veroorzaakt door het gebruik van

allerlei bacteriële bestrijdingsmiddelen, dikwijls ook

voor persoonlijke hygiëne van de mens - de spuitbussen,

antibacteriële zeep, gels en sticks.

’Uiteindelijk heeft het allemaal te maken met het

type maatschappij waarin wij leven”, reageert

desgevraagd medischmicrobioloog en onderzoeker dr. H.J.M.

Harmsen van het Universitair Medisch Centrum Groningen

(UMCG). „Overwegend zijn we hier in het Westen erg schoon

op onszelf, misschien dus wel een beetje te proper.”

Het toenemend aantal gevallen van diabetes type 1 in landen

met een westerse levensstijl kan, aldus een groep van

internationale onderzoekers, mogelijk worden verklaard

vanuit vroege veranderingen in het menselijk afweersysteem.

Het gaat om wijzigingen en ’herprogrammeringen’ op het

niveau van micro-organismen, zoals bacteriën.

Dr. Hermie Harmsen: „Van grote invloed op die veranderingen

in het immuunsysteem is de hygiëne rondom de geboorte en

de eerste weken tot maanden van het kind, evenals de

persoonlijke hygiëne van de ouders. Ook speelt

antibioticagebruik een rol.”

Het vandaag in Cell gepubliceerde onderzoek door

Amerikaanse, Finse en Russische onderzoekers richt zich op

bacteriën in de zich vroeg ontwikkelende babydarm.

Bloedonderzoek wees uit dat er bij Finse baby’s veel meer

antistoffen ’op weg naar diabetes type 1’ werden aangetroffen

dan bij Karelische kinderen: 12 procent tegenover 2 procent.

Ook bleek de samenstelling van de ontlasting van Finse en

Russische kinderen duidelijk verschillend: bij de Finse

zuigelingen werden meer ’gram-negatieve anaerobe bacteriën’

gevonden en bij de Russische meer melkzuurbacteriën. Dr.

Harmsen: „Die anaerobe bacteriën zorgen als het ware voor

een verkeerde programmering van het immuunsysteem, die

dan vervolgens kan leiden tot diabetes type 1.”

De baby’s uit Finland, Estland en Rusland werden vanaf hun

geboorte gedurende drie jaar medisch gevolgd en daaruit

kwamen grote verschillen naar voren. „Om de ’hygiënehypothese’

te toetsen werd Finland verkozen als

onderzoeksgebied, omdat het één van de hoogste cijfers in de

wereld heeft op het gebied van type 1 diabetes”, legt Harmsen

uit. Hij en zijn Groningse collega’s Welling en De Goffau waren

betrokken bij vooronderzoek van de studie. „Rusland werd

daar tegenover geplaatst, omdat dat land juist heel laag zit met

deze ’type 1’. Estland, omdat het ertussenin zit, ook sociaalcultureel.”

Het fonds voor wetenschappelijk onderzoek naar diabetes

type 1, de Stichting JDRF Nederland in Bussum, is verheugd

over de bevindingen en spreekt van een wetenschappelijke

doorbraak. „Dit is het uiteindelijke bewijs van een theorie die

al heel lang door heel veel onderzoekers is geroepen”, reageert

JDRF-directeur Philip van Lookeren Campagne. „Critici

noemden het ’beweringen uit grootmoeders keukenkastje’,

maar het is nu onomstotelijk aangetoond: de ’hygiënehypothese’

blijkt waar!”

De Groningse onderzoekers zijn wat terughoudender in hun

oordeel: „Zéker, wij vinden dit een heel bijzondere vinding,

waarmee we verder kunnen. Dit is duidelijk een stap

voorwaarts. Van een doorbraak willen we pas spreken als we

een medicijn of preventief middel hebben om diabetes type 1

te voorkomen of te stoppen. Of, als we ouders een concreet

advies kunnen geven.”