Contracting for Public Values

Publieke taken zijn niet voor niets ooit publiek geworden. Dit geldt bij uitstek voor taken binnen de verzorgingsstaat. Begin vorige eeuw is een aantal taken binnen de verzorgingsstaat geprivatiseerd, o.a. de uitvoering van toeleiding naar werk (re-integratie) voor bijstandsontvangers. Dit onderzoek focust op de gevolgen die deze verandering heeft gehad voor de manier waarop de publieke belangen, die met deze taak gemoeid zijn, worden geborgd. De centrale onderzoeksvraag is dan ook: Hoe borgen gemeenten publieke belangen bij het uitbesteden van re-integratie? Om deze te beantwoorden is door middel van document analyse (van contracten, beleidsdocumenten en bestekken) samen met case studies bij 9 gemeenten gekeken naar de juridische en de praktische realiteit van het uitbesteden van re-integratie. Het blijkt dat om contractuele nakoming te borgen de gemeenten sterk hebben ingezet op het grip houden op de uitvoering. Dit onder andere door uitgebreide contracten te hanteren, het opknippen van trajecten in kleine stukjes en door klantmanagers een zeer belangrijke regierol toe te kennen in het dienstverleningsproces. Ook is men gaandeweg steeds meer zelf gaan doen of heeft het uitbesteedt bij aan de gemeente gelieerde organisaties zoals WSW bedrijven. Opvallend blijkt verder dat gemeenten maar weinig tot geen controle uitvoerden op hoe private leveranciers met privacy en ook de afhandeling van klachten omgingen. Samenvattend kan men concluderen dat het contractueel borgen voornamelijk gebeurde door maar weinig echt uit te besteden en dat procedurele publieke belangen van privacy en klachtenafhandeling het onderspit delfde tegenover aspecten (het leveren van maatwerk, het realiseren van duurzame resultaten, het voorkomen van afroming) die meer gerelateerd zijn aan het einddoel van re-integratie - het vergroten van uitstroom uit de uitkering.