De prehistorische geul bij Goutum (Provincie Friesland): Geoarcheologisch booronderzoek naar de loop van de prehistorische getijdengeul in het gebied tussen Wergea en Goutum, uitgevoerd in het kader van de planontwikkeling van het gebied De Zuidlanden (gemeente Leeuwarden).

In opdracht van de gemeente Leeuwarden heeft een geoarcheologisch booronderzoek plaatsgevonden
in plangebied De Zuidlanden, ten zuiden van Goutum en Leeuwarden. De aanleiding voor dit
onderzoek zijn de geplande woonwijk, bedrijventerreinen en wegen in dit gebied. Tijdens eerder
archeologisch onderzoek in het onderzoeksgebied zijn naast een nederzetting uit de Romeinse tijd en
de vroege middeleeuwen, een overslibde nederzetting en een akker, ook een prehistorische
getijdengeul gevonden. Deze prehistorische geul is de voorloper van het huidige Oude Diep. Omdat
waarschijnlijk de meeste vindplaatsen in de buurt van deze geul hebben gelegen is het van belang dit
prehistorische geulsysteem in kaart te brengen, zodat er een archeologische verwachtingskaart kan
worden gemaakt.
Uit het onderzoek is gebleken dat de prehistorische geul in noordelijke richting is gemigreerd wat
inhoud dat de geul in de ijzertijd zuidelijker heeft gelegen dan het huidige Oude Diep. Met name aan de
noordzijde kunnen door het migreren van de getijdengeul tijdens de middeleeuwen nederzettingen uit
de ijzertijd en de Romeinse tijd verdwenen zijn door erosie. Vooral aan de zuidzijde kunnen door het
afzetten van sedimenten in de middeleeuwen de ijzertijd en de Romeinse nederzettingen overslibd zijn
geraakt en daardoor gepreserveerd. Op basis van de reconstructiekaarten van de ontwikkeling van de
getijdengeul tussen de ijzertijd en de middeleeuwen (Afb. 9 t/m 11) is een verwachtingskaart gemaakt
waarop staat weergegeven welke delen van het onderzoeksgebied een hoge, middelhoge of geen
verwachting voor archeologie krijgen (Afb. 12).
In de fotobijlage (Bijlage A) wordt een ‘beeldverslag’ gemaakt van het geologisch onderzoek naar de
prehistorische geul van Goutum in het plangebied De Zuidlanden. De foto’s laten de afzettingen zien
zoals die zijn waargenomen in de profielen van opgravingsputten, in slootwanden en in de boor.