De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de historicus

[English, see below]
Wellicht bestaat er geen tekst met een grotere invloed op ons leven dan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) uit 1948. Het is daarom vreemd dat historici er over het algemeen weinig aandacht aan hebben geschonken. In dit essay betoog ik dat de potentiële invloed van de UVRM op de historicus diepgaand is. Eerst vraag ik mij af of de UVRM een visie op de geschiedenis bevat. Daarna bespreek ik de gevolgen die de UVRM heeft voor de rechten en plichten van historici en leg ik uit hoe zij aankijkt tegen de personen die door historici worden bestudeerd. Ik toon aan dat de UVRM de directe bron is voor vijf belangrijke rechten van historici: het recht op vrije meningsuiting en informatie, het recht te vergaderen en verenigingen op te richten, het auteursrecht, het recht op academische vrijheid en het recht op stilzwijgen. Zij is ook een indirecte bron voor drie plichten: de plichten om wetenschappelijke kennis over het verleden te leveren, die te verspreiden en erover te onderwijzen. Daarnaast bespreek ik de grenzen van deze rechten en plichten en hun onderlinge spanningen. De UVRM heeft ook invloed op de personen die door historici worden bestudeerd. Ik beweer dat de UVRM van toepassing is op de levenden maar niet op de doden, en dat zij bijgevolg vooral geschikt is als kompas om recent historisch onrecht te bestuderen en niet het historisch onrecht van lang geleden. Hoewel de UVRM niets zegt over de kerntaak van historici om de historische waarheid te zoeken, biedt zij toch stevig houvast voor het nieuwe en onverjaarbare recht op de waarheid. Als de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens een ‘Magna Carta van alle mensen overal’ is (Eleanor Roosevelt), dan zeker van alle historici.
English:
There is perhaps no text with a broader impact on our lives than the 1948 Universal Declaration of Human Rights (UDHR). It is strange, therefore, that historians have paid so little attention to it. I argue that the potential impact of the UDHR on historians is profound. After asking whether the UDHR contains a general view of history, I address the consequences of the UDHR for the rights and duties of historians, and explain how it deals with their subjects of study. I demonstrate that the UDHR is a direct source of five important rights for historians: the rights to free expression and information, to meet and found associations, to copyright, to academic freedom, and to silence. It is also an indirect source of three duties for historians: the duties to produce expert knowledge about the past, to disseminate it, and to teach about it. I further discuss the limits to, and conflicts among, these rights and duties. The UDHR has also an impact on historians’ subjects of study: I argue that the UDHR applies to the living but not to the dead, and that, consequently, it is a compass for studying recent rather than remote historical injustice. Nevertheless, and although it is itself silent about the historians’ core duties to find and tell the historical truth, the UDHR firmly supports an emerging imprescriptible right to the truth. If the UDHR is a ‘Magna Carta of all men everywhere’ (Eleanor Roosevelt), it surely is for all historians.