Duurzaam aanbestedingsrecht: Herijken van de interne markt voor overheidsopdrachten

Klimaatdoelen worden niet gehaald en sociale ongelijkheid groeit in de Europese Unie. Aanbestedingen worden steeds meer als oplossing gezien. Elk jaar besteden meer dan 250.000 overheden 14%-19% van het Europese BNP aan de publieke inkoop van diensten, werken en leveringen. In Nederland komt dit neer op meer dan 86 miljard per jaar. Door duurzaam aan te besteden kunnen overheden twee vliegen in één klap slaan: ze voorzien in hun eigen behoeften én dragen bij aan maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering en sociale ongelijkheid. Overheden kunnen via het uitgeven van ons belastinggeld markten veranderen door alleen te contracteren met groene en sociale marktpartijen. Duurzaam aanbesteden is een no-brainer en krijgt steeds meer aandacht, maar gebeurt veelal toch mondjesmaat of is niet effectief.



In zijn oratie stelt prof. mr. Willem A. Janssen zich de vraag hoe de Europese aanbestedingsregels zich verhouden tot het streven naar een duurzame maatschappij. Sinds de jaren 70 probeert dit rechtsgebied, gestoeld op beginselen van non-discriminatie, gelijkheid, transparantie en proportionaliteit, een interne markt voor overheidsopdrachten te creëren. Vormen deze regels een obstakel in de noodzakelijke duurzaamheidstransitie? Hij bediscussieert het spanningsveld tussen het streven naar duurzaamheid én economische marktintegratie. Is een andere regulerende aanpak met duurzaamheid als startpunt niet vereist nu de wereld dermate veranderd is na meer dan 50 jaar?