Een maquette op grote schaal: De campus van de Medische Faculteit Rotterdam

De recente verwerving van een maquette (1985, 150x300 cm) voor de collectie van het Erasmus MC Erfgoed geeft aanleiding om de ontstaansgeschiedenis van de naoorlogse universiteitscampus anders te bezien. Historici hebben doorgaans weinig aandacht gehad voor maquettes. Immers, waarom zou men naar een afgeleide kijken als ook het daadwerkelijke complex aan gebouwen voorhanden is? Echter, ik beargumenteer dat maquettes geen afgeleide waren, maar sturend waren in het ontwerp, de bouw, en verdere ontwikkeling van de universiteitscampus, met name die van de Medische Faculteit Rotterdam (MFR). De analyse van een serie maquettes maakt ons bewust dat de representatie en realisatie van de creatieve ideeën van architect en de idealen van de bouwcommissie gelijk opliepen. Aan de hand van schaalmodellen van de campus blijkt dat het ontwerp tijdens de bouwperiode continu aan verandering onderhevig was. Ook construeerde men experimenteel-technische maquettes en detailmaquettes die aannemer en fabrikanten vervolgens verder uitwerkten, welke op hun beurt weer impact hadden op het ontwerp. Ten slotte speelden schaalmodellen een centrale rol in de communicatie en presentatie van de nieuwe campus aan het brede publiek. De materialiteit van de maquette gaf de campus een tastbare aanwezigheid in de stad lang voordat het complex gereed was. Aangezien ontwerp, uitvoering en presentatie van de MFR vloeiend in elkaar overgingen, concludeer ik dat er geen harde grenzen getrokken kunnen worden tussen maquette en campus. De campus van de MFR kan kortom gezien worden als een maquette op grote schaal.