Gemeentelijk beleid en beleidsregels: de toegevoegde waarde van beleidsregels voor de kwaliteit van de gemeentelijke beschikkingverlening

De wijze waarop in gemeenten beschikkingen worden verleend, voldoet nauwelijks aan de eisen die daaraan op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) worden gesteld. In de praktijk blijkt de rechtmatigheid van de beschikkingverlening dan ook niet het meest belangrijke kwaliteitsaspect. In dit proefschrift wordt onderzocht in hoeverre gemeenten gebruik maken van beleidsregels bij het verlenen van vrijstelling van het bestemmingsplan, bij het handhaven van bouw- en ruimtelijke ordeningsvoorschriften, bij het verlenen van bijzondere bijstand en bij de voorbereiding van evenementenvergunningen. Hoewel er in de praktijk tal van regels worden toegepast, blijken gemeentebesturen zich niet bewust van het onderscheid tussen beleidsregels en andere soorten regels. Bovendien bestaat de neiging om belangrijke regels aan de gemeenteraad voor te leggen, terwijl die vaak niet bevoegd is om beleidsregels vast te stellen. Het gevolg is dat de beschikkingverlening nauwelijks overeenkomt met het beeld dat de wetgever voor ogen had toen de beleidsregel in de Algemene wet bestuursrecht werd opgenomen. Vaak blijft dit zonder consequenties, omdat relatief weinig wordt geprocedeerd tegen beschikkingen. Bovendien worden rechtmatigheidsgebreken van de toegepaste regels meestal gecamoufleerd door het bestuur en vervolgens gepasseerd door de bestuursrechter. Onrechtmatige beleidsregels blijven daardoor voortbestaan. Het onderzoek leidt tot een aantal aandachtspunten, gericht aan de wetgever, het bestuur en de bestuursrechter, met als doel de gemeentelijke praktijk en het recht meer in overeenstemming met elkaar te brengen