Herbivore-mediated structural diversity of vegetation

Grote herbivoren kunnen een positieve invloed hebben op structurele diversiteit in de vegetatie, maar doen dit niet altijd. Het doel van dit proefschrift is om kennis te vergaren over de voorwaarden waaronder grote herbivoren een positieve invloed hebben op structurele diversiteit. Hiervoor combineerde ik modelstudies met beschrijvend en experimenteel veldonderzoek. De resultaten toonden dat abiotische heterogeniteit in grote mate voorspelt of herbivoren succesvol grasland-ruigte mozaïeken creëren. Daarnaast ontdekte ik dat grasland en ruigte patches in deze mozaïeken ongesynchroniseerde successie vertonen , omdat in ruigte er een grotere kans is op verjonging van houtige gewassen. Bovendien is plantensoortenrijkdom op kleine ruimtelijke schaal hoger in grasland-ruigte mozaïeken in vergelijking met onbeweide locaties. Bij grotere ruimtelijke schaal hangt het af van de onderliggende abiotische heterogeniteit of beweiding een positief effect heeft op plantensoortenrijkdom. Vervolgens onderzocht ik verjonging van houtige gewassen in de Oostvaardersplassen (OVP), waar de herbivoorgemeenschap volledig bottom-up gereguleerd is. De resultaten toonden dat verjonging van houtige gewassen in de OVP sterk wordt beperkt door herbivoren. Echter, fluctuerende herbivoordichtheden in tijd of ruimte hebben waarschijnlijk juist een positief effect op de verjonging van houtige gewassen in de OVP. Deze fluctuaties van herbivoordichtheid in de tijd kunnen worden gegenereerd door de interactie tussen herbivoren van verschillende lichaamsgrootte en predatoren van verschillende lichaamsgrootte. De bevindingen van dit proefschrift kunnen bijdragen aan succesvolle ontwikkelingen van ecosystemen met een hoge structurele diversiteit in de vegetatie die van grote ecologische en sociaaleconomische waarde zijn.