(N)iets nieuws onder de zon: Klassieke Oorsprongsnarratieven in de Romeinenbrief

Oorsprongsnarratieven geven vorm aan de collectieve identiteit: waar we vandaan komen, wie we zijn en wat onze gezamenlijke toekomst is. In de Grieks-Romeinse oudheid bevatten narratieven over de oorsprong van de mensheid een aantal veelvoorkomende elementen: een goed, rechtvaardig begin, vervolgens een periode van gradueel moreel verval, maar ook verwachtingen van een terugkeer naar het oorspronkelijke gouden tijdperk, onder een rechtvaardige heerser of door persoonlijke deugdzaamheid. Dit artikel betoogt dat Paulus
in zijn brief aan de Romeinen heel concreet aansluit op dit bekende narratieve patroon. ‘Rechtvaardiging’ is in dit licht bezien geen nieuw concept en moet niet zozeer worden begrepen als een tijdloze, individuele kwestie, maar als een historische, collectieve ingreep van God. Tegelijk helpt een vergelijking op het niveau van narratieven ons de unieke aanpassingen in Paulus’ boodschap te ontwaren: de focus op Christus, de voor eenieder noodzakelijke transformatie van de geest en de terugkeer van gerechtigheid in de vorm van grenzenloze
gemeenschappen.