Partijfinanciering in Europa: Een vergelijkend onderzoek naar regelingen voor overheidssubsidie en giften voor politieke partijen

Op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen aan de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek verricht naar de financiering van politieke partijen in een zestal Europese landen die in staatkundig of geografisch opzicht overeenkomsten met Nederland vertonen: België, Duitsland, Frankrijk, Ierland, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk. Voor zes andere landen – Estland, Letland, Luxemburg, Slovenië, Slowakije en IJsland – werden de rapporten geraadpleegd die in opdracht van de Groep van Staten tegen Corruptie (GRECO) van de Raad van Europa waren opgesteld over transparantie in de financiering van partijen. Het ministerie stelde een vragenlijst op met 31 vragen, voornamelijk gericht op de subsidiëring van partijen door de overheid en op de regelgeving voor giften aan partijen, die als richtlijn diende voor deze inventarisatie. Het onderzoek nam een jaar in beslag – langer dan verwacht: de financiering van politieke partijen bleek een tamelijk complex terrein, voortdurend in beweging en niet overal even toegankelijk. De antwoorden op de vragen van het ministerie zijn voor beide categoriën landen in de – vrij omvangrijke – bijlagen van het rapport gedocumenteerd.