Sexual selection and reproductive strategies in songbirds: territoriality, mate attraction, parentage and parental care

Eigenlijk dient de zang van een mannelijke zangvogel slechts één doel: zorgen dat hij zijn kostelijk DNA zoveel mogelijk vermenigvuldigt in nageslacht. Daartoe wil hij met zijn zang imponeren, dat wil zeggen: mannelijke concurrenten afschrikken en tegelijkertijd de vrouwtjes aantrekken. Hij heeft het er maar druk mee en zingt zich schor. Met zijn zang probeert een zangvogel zijn territorium te verdedigen én de eer van zijn vrouwtje. Want als zij overspel pleegt, zou hij immers in zijn eigen nest de jongen van een ander grootbrengen. Hoe imposanter de zang van het mannetje, hoe groter zijn seksuele aantrekkingskracht. Deze heeft hij nodig om zijn vrouwtje te verleiden en haar te bevruchten en zo mogelijk ook vrouwtjes van anderen. Hoe belangrijk het voor een zangvogel is om met zijn zang indruk te maken op zijn vrouwtje en zijn concurrenten, blijkt bijvoorbeeld uit de ontdekking van Mathew Berg dat een winterkoninkje het vaakst en krachtigst zingt in de periode dat zijn vrouwtje vruchtbaar is. Hij vertrouwt blijkbaar zeer op die strategie, want de lijfelijke verdediging van zijn territorium intensiveert hij in die periode niet. Zang is voor zangvogelmannetjes dus een belangrijk wapen bij de verdediging van hun territorium. Daar waren de geleerden het al over eens. Berg en zijn Groningse collega’s hebben nu echter bovendien ontdekt dat mannelijke winterkoninkjes aan de zang van hun concurrent kunnen opmaken of hij een bekende ‘vijand’ is (de buurman bijvoorbeeld) of een onbekende. Ze bleken op een onbekende man extra agressief te reageren. Maar als zij een paar dagen later opnieuw het voorheen onbekende lied van deze nieuwe concurrent hoorden, was hun reactie al weer een stuk laconieker. Door in het territorium van de Australische rietzanger de beschikbare hoeveelheid voedsel te manipuleren ontdekte Berg bovendien dat de lengte van het zingen voor de mannetjes tevens een erg exacte manier is om de kwaliteit van hun territorium, en dus van henzelf, wereldkundig te maken.