Zoo-ming in on restoration: Physical features and restorativeness of environments

In dit proefschrift is onderzocht hoe omgevingskenmerken invloed hebben op aantrekkelijkheid van omgevingen, de mate van herstel van stress en mentale vermoeidheid en ervaren plezier in deze omgevingen. Eerder onderzoek toonde aan dat er een verband is tussen restoratieve omgevingskenmerken (fascinatie, nieuwigheid, ontsnappen, samenhang en compatibiliteit) en restoratieve uitkomsten (aantrekkelijkheid, ervaren plezier en herstel). Een doel van dit proefschrift was het verkrijgen van inzicht in relaties tussen fysieke omgevingskenmerken, restoratieve omgevingskenmerken en restoratieve uitkomsten. Eerst zijn instrumenten ontwikkeld om deze relaties accuraat te kunnen onderzoeken. Er is een vragenlijst ontwikkeld en gevalideerd om restoratieve kenmerken van specifieke omgevingen (in dit geval dierentuinattracties) in kaart te brengen en de validiteit van virtual reality als instrument voor onderzoek naar restoratieve omgevingen is onderzocht. Deze instrumenten zijn vervolgens gebruikt om te onderzoeken hoe fysieke omgevingskenmerken (het ontwerp van bankjes) in een virtuele omgeving invloed hebben op waargenomen samenhang en daarmee op restoratieve uitkomsten. Het plaatsen van bankjes die niet harmoniëren met de omgeving bleek een negatieve invloed te hebben op samenhang, en daarmee op aantrekkelijkheid, ervaren plezier en herstel. Ten slotte is onderzocht hoe fysieke kenmerken (kleur, vorm en regelmaat) invloed hebben op waargenomen samenhang en aantrekkelijkheid van abstracte plaatjes. Eenheid in kleuren en vormen en regelmaat bleken waargenomen samenhang te versterken, terwijl variatie in kleur een positief effect bleek te hebben op aantrekkelijkheid. Inzicht in relaties tussen specifieke fysieke omgevingskenmerken, restoratieve kenmerken en restoratieve uitkomsten zijn waardevol, omdat deze kennis kan worden gebruikt bij het ontwerpen van aantrekkelijke en gezonde leefomgevingen.