"Wij kijken net iets verder dan in een gewricht", zegt Jeroen Kolenberg, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Osteopathie. "Een enkelgewricht hoeft maar heel licht scheef te staan, dat werkt door in de kuitspier, in de hamstrings en zo in de onderrug." Het gaat niet alleen om 'losmaken', zegt de praktiserend osteopaat. "De kunst is om te weten waar je iets moet losmaken. Bij topsporters als Robben kan een osteopaat met een preventieve aanpak, naar heel het lichaam kijkend, iets toevoegen aan de medische begeleiding. Bij anderen kunnen wij de fysiotherapeut, die vooral werkt aan training van de spieren op één plek, aanvullen met onze integrale aanpak."
Een tegenstander zal zeggen: fijn dat Robben fit werd en dat kwam inderdaad ná zijn bezoek aan de osteopaat, maar dat wil nog niet zeggen dat het dóor dat bezoekje kwam. "Ik heb Robben niet behandeld en ik kan dat niet aantonen", zegt Kolenberg. "Maar het is een feit: hij loopt bij de osteopaat. En hij is topfit."
Kolenberg heeft geregeld patiënten met knieklachten, die ondanks reguliere behandelingen pijn houden. "Door naar bijvoorbeeld het bekken te kijken, of de glijvlakken tussen dunne en dikke darm, kan de osteopaat ervoor zorgen dat die klachten alsnog verdwijnen."
Zes procent van de Nederlanders bezocht de afgelopen drie jaar een alternatieve arts en op nummer drie staat de groep 'wervelkrakers': de manueel therapeut, chiropractor of osteopaat. Die bezoekjes zitten niet in het basispakket.
"Toch blijkt uit een groot internationaal overzichtsonderzoek dat deze aanpak werkt tegen lage rugpijn", zegt Ron Diercks, orthopedisch chirurg en hoogleraar in het UMC Groningen, gespecialiseerd in sportgeneeskunde. "Na een osteopatische behandeling voelen mensen minder rugpijn en kunnen ze beter functioneren."
Hóe het dan werkt, daarover weet de wetenschap nog weinig. "Dat wervels verschuiven, daarvoor is geen bewijs. Sterker nog, terwijl in Zweeds onderzoek de patiënt én de manueel therapeut aangaven dat een wervel was verschoven, bleek die in de praktijk nog geen micrometer bewogen te hebben." Diercks schat in dat de osteopaat de rugpatiënt weer leert rugspieren te gebruiken - iets wat men juist gaat vermijden bij een blessure.
Zelf zegt Robben dat ook zijn enkel baat heeft bij de osteopaat, maar voor andere gewrichten dan de rug kent Diercks nog geen overtuigend bewijs. "Ook niet dat het níet zou werken, trouwens." Dat de osteopaat in het ene gewricht ontdekt hoe het in een andere fout zit, lijkt Diercks niet waarschijnlijk. Toch heeft Robben zijn zegen. "Topvoetballers belasten hun lichaam enorm en hebben vanaf hun dertigste grotere kans op artrose. Dat ze leren om goed met hun lichaam om te gaan lijkt mij niet verkeerd." De gewone burger met rugproblemen zal bij de osteopaat ongeveer net zoveel kans op genezing krijgen als bij bijvoorbeeld de fysiotherapeut, denkt de Groningse orthopeed.
Meer dan botten kraken
Zelf zeggen osteopaten, die alleen met hun handen werken, dat zij niet alleen botten kraken, maar de beweeglijkheid van ander lichaamsweefsel en ook organen stimuleren. Daarbij letten ze vooral op de samenhang tussen alle lichaamsdelen. Een osteopatische behandeling wordt alleen vergoed door aanvullende verzekeringen