Geestelijke lenigheid. De relatie tussen literatuur en natuurwetenschap in het werk van Frederik van Eeden en Felix Ortt, 1880-1930

Frederik van Eeden las Darwin bij zijn ontbijt. Daarna schreef hij verder aan zijn dichtwerk Het lied van schijn en wezen waarin de evolutieleer in verschillende gedaanten opduikt. Literaire teksten refereren regelmatig aan wetenschappelijk gedachtegoed. Leonieke Vermeer laat in Geestelijke lenigheid zien wat er gebeurt met begrippen als evolutie, energie, entropie en de vierde dimensie wanneer deze hun wetenschappelijke context verlaten en in een roman, gedicht of filosofische beschouwing terechtkomen. De focus ligt hierbij op het werk van twee auteurs die ook op wetenschappelijk gebied actief waren: Frederik van Eeden (1860-1932) en Felix Ortt (1866-1959). De auteurs gaven aan wetenschappelijke kennis een lenige draai, waarbij ze deze poogden te verbinden met hun utopische denkbeelden. Hun zoektocht naar een nieuwe, betere wereld is kenmerkend voor de cultuurkritische, maar ook optimistische toon van het Nederlandse fin de siècle.