Motivatie is een werkwoord

Motivatie is een werkwoord. Klopt de titel van dit boek eigenlijk wel? Linguïstisch is hij niet juist, maar de titel geeft wel degelijk de essentie van motivatie aan. Motivatie is geen vast gegeven. Motivatie fluctueert, verschilt van moment tot moment. Dat maakt het nodig er steeds aan te werken en het te blijven onderhouden. Er moet aan gewerkt worden door de leerling zelf, de leraar, ouders en door het hele onderwijssysteem. Motivatie kan zomaar ineens omslaan. Dat kan aan van alles liggen, want motivatie wordt beïnvloed door heel veel verschillende factoren. Dat maakt dat motivatie continu moet worden gevoed, worden onderhouden en geoefend . “Als je geen zin hebt dan maak je maar zin.” Dat is een uitspraak die we als kind vaak hoorden. Maar, dat is wel heel kort door de bocht. Gebrek aan zin (motivatie) kan verschillende oorzaken hebben. Het kan best zo zijn dat het bij de leerling wel goed zit, maar dat de omgeving niet goed is. Het kan ook zijn dat de omgeving van allerlei zaken bevat die de motivatie stimuleren, maar dat de leerling niet goed in zijn vel zit. Het kan van de leraar afhangen, het kan van het moment afhangen, van de inhoud, van jezelf. Motivatie is daarom continu een uitdaging. Je alleen op de leerling richten is onvoldoende. Bijna iedere niet-gemotiveerde ongemotiveerde leerling is meestal wel gemotiveerd te krijgen door vanuit de omgeving het vlammetje weer aan te steken en brandend te houden .

Wat kun je als docent doen? Nogmaals, motivatie is een werkwoord. Het is een intern proces dat wordt beïnvloed door veel verschillende factoren. Dit maakt dat motivatie situationeel is. Wat in de ene situatie goed werkt, hoeft in een andere situatie geen effect te hebben. Toch staat u voor de uitdaging een onderwijsomgeving te creëren waarin leerlingen gemotiveerd zijn om te leren. Om u hierbij te ondersteunen hebben we dit boek geschreven. Het geeft u als onderwijsprofessional meer inzicht in motivatie. Wat is het en welke factoren zijn van invloed op de motivatie van uw leerlingen? Op welke van deze factoren heeft u invloed en op welke niet? Vanuit dit inzicht kunt u concrete interventies inzetten om een motiverende onderwijsomgeving voor leerlingen te creëren.