Peroxisome biogenesis and dynamics in Hansenula polymorpha

Peroxisomen zijn cruciaal voor het optimaal functioneren van eukaryote cellen, waaronder in de mens. Hun fysiologische functie is zeer flexibel en kan snel worden aangepast aan specifieke behoeften van de cel. Dit proefschrift beschrijft een aantal aspecten van de biologie van peroxisomen in de gist Hansenula polymorpha.
In gist vermeerderen peroxisomen zich door deling. We hebben vastgesteld dat tijdens dit delingsproces een aantal belangrijke peroxisomale membraan eiwitten (PMP’s) onevenredig worden verdeeld en specifiek naar het dochterorganel worden getransporteerd. Het fysiologische voordeel hiervan is dat de dochtercel voorzien wordt van nieuwe peroxisomen die optimaal zijn toegerust om hun nieuwe functie in de cel te kunnen uitoefenen,
Naast deling, kan de novo peroxisoom vorming optreden in cellen die het organel missen b.v. als gevolg van een specifieke mutatie (als in pex3 cellen). Tot op heden werd aangenomen dat pex3 cellen geen peroxisomale membraanresten bevatten en dat nieuwe peroxisomen werden gevormd uit het ER. Zeer onverwacht bleken deze cellen toch zulke membraanresten te bevatten welke de donor membranen vormden (en niet het ER) bij inductie van de novo peroxisoom vorming. De consequentie van deze uiterst belangrijke waarneming is dat de huidige modellen van de novo peroxisoom vorming en de sorteringsroutes van PMPs niet meer kloppen en belangrijke aanpassing behoeven.
Tevens hebben we van twee eiwitten (Pex23 en Pex32) hun functie bepaald in organel biogenese (Pex23) en de novo synthese (Pex32) en een homoloog van Inp2 geïdentificeerd, die betrokken is bij een correcte verdeling van peroxisomen over moeder en dochtercel tijdens celdeling.