ProducentenOrganisatie als erkend kartel: Ruimte voor samenwerking in de landbouw

Landbouwproducenten mogen op basis van de Europese Gemeenschappelijke Markt Ordening (GMO)-verordening samenwerken in een ProducentenOrganisatie (PO). Deze verordening bevat regels betreffende de doelstellingen van een PO en de organisatiestructuur. Ook geeft de verordening aan dat PO’s erkenning door de lidstaat nodig hebben. De Europese wetgever biedt landbouwproducenten hiermee de mogelijkheid hun marktpositie te versterken.
Echter, de GMO-verordening verwijst ook naar de regels van het kartelverbod met een verbod op bepaalde vormen van samenwerking. In de verordening is de onderlinge verhouding tussen de PO-regels en het kartelverbod helaas niet duidelijk aangegeven.
Deze onduidelijkheid leidt in de praktijk tot veel onzekerheid en verkeerde toepassing van de regels.
Dit onderzoek is een analyse van de relevante rechtsregels van de Europese Unie, het relevante nationale recht in Duitsland, Frankrijk en Nederland en de rechtstoepassing in deze landen. Deze analyse is een zoektocht naar de correcte uitleg van de regels.
Op Europees niveau hebben de landbouwregels voorrang op het kartelverbod. De inbedding van de PO in de GMO-verordening brengt daarom met zich mee dat interne gedragingen van een PO buiten de werking van het kartelverbod vallen.
Producenten mogen binnen (een Unie van) PO’s gezamenlijk alle typen activiteiten uitvoeren, maar volgens het Europese Hof moeten zij wel strikt noodzakelijk zijn in het licht van gestelde doelen. Zo zijn afspraken over prijzen en hoeveelheden in een PO toegestaan.
Uit het onderzoek komen eveneens aanbevelingen voort ter vereenvoudiging en verduidelijking van de Europese regels.