Romae non sic: Kerkdecors voor voor het veertigurengebed van carnaval in Rome en voor de Paastijd in Oostenrijk en Zuid-Duitsland 1600-1800

Hiske Lulofs

    Onderzoeksoutput

    189 Downloads (Pure)

    Samenvatting

    ‘Romae non sic’
    Kerkdecors voor het veertigurengebed van carnaval in Rome en voor de paastijd in Oostenrijk en Zuid-Duitsland 1600-1800
    In dit proefschrift worden kerkdecors voor het veertigurengebed in Rome en voor de paastijd in Oostenrijk en Zuid-Duitsland beschreven, bestudeerd en voor de eerste keer met elkaar vergeleken. Het gaat om decors die in Rome werden getoond tijdens carnaval om het volk naar de kerk te lokken en om decors die in Oostenrijk en Zuid-Duitsland werden (en soms nog steeds worden) opgebouwd voor het Heilig Graf in de passietijd.

    Het veertigurengebed is een gebedsdienst in de Rooms Katholieke kerk waarbij de hostie veertig uur in een monstrans op het altaar te zien is. In de 17de eeuw ontstaan er in Rome hiervoor spectaculaire decors. De organisatoren dachten dat niemand ongevoelig kon blijven voor een dergelijke aankleding van de kerk tijdens de laatste en drukste dagen van carnaval. Elk jaar werd een nieuw decor voor het veertigurengebed gemaakt met een andere Bijbelse voorstelling

    In Wenen was er geen traditie van decors tijdens carnaval zoals in Italië. Vandaar dat Paus Pius VI tijdens zijn bezoek aan Wenen in 1782 verklaarde: “Zo doen we dat in Rome niet” (Romae non sic). In Oostenrijk en Beieren was juist de Paastijd, de periode om de kerk met decors aan te kleden. Een flink aantal Heilig Grafdecors vanaf de tweede helft van de 18de eeuw zijn behouden gebleven.

    Het belang van efemere decors voor religieuze plechtigheden is in de 17de en 18de eeuw groot geweest in Rome en in Oostenrijk en Zuid-Duitsland. Van de Romeinse tijdelijke kunst zijn alleen nog maar beschrijvingen, prenten en ontwerpen overgeleverd. De Oostenrijkse decors werden jaarlijks opnieuw in de kerk opgesteld, sommige tot op de dag van vandaag.
    Vertaalde titel van de bijdrageRomae non sic: Ephemeral Decorations for the Forty Hours Devotion during Carnaval in Rome and for the Holy Week in Austria and Southern Germany 1600-1800
    Originele taal-2Dutch
    KwalificatieDoctor of Philosophy
    Toekennende instantie
    • Rijksuniversiteit Groningen
    Begeleider(s)/adviseur
    • van Veen, Hendrik, Supervisor
    • de Jong, Johannes, Co-supervisor
    Datum van toekenning18-mei-2017
    Plaats van publicatie[Groningen]
    Uitgever
    Gedrukte ISBN's978-90367-9811-2
    Elektronische ISBN's978-90367-9811-3
    StatusPublished - 2017

    Citeer dit