Samenvatting
Alle levende organismen bestaan uit cellen omgeven door een membraan. Dit membraan bestaat uit een lipide bilaag welke transport-, receptor- en kanaaleiwitten bevat. Verwacht wordt dat membranen domeinen bevatten, genaamd ‘rafts’. Eiwitten associeren met deze rafts of worden juist buitengesloten, waardoor bepaalde eiwitten dicht bij elkaar komen of juist bij elkaar uit de buurt worden gehouden.
Omdat rafts zo klein zijn en dynamisch, zijn modelsystemen ontwikkeld om interacties tussen lipiden en eiwitlocalisatie te kunnen onderzoeken. Één van deze model membranen zijn gigantische unilamellaire vesikels (GUVs), welke tientallen micrometers groot kunnen zijn en daardoor bestudeerd kunnen worden met lichtmicroscopie. GUVs bestaande uit drie verzadigde en onverzadigde lipiden en cholesterol scheiden in twee fasen: een dichte geordende vloeibare Lo fase en een meer vloeibare Ld fase.
In dit proefschrift heb ik laten zien dat kleine moleculen zoals suikers, koolwaterstoffen en bepaalde lipiden de fase scheiding beïnvloeden. De verdeling (partitie) van het model peptide WALP over de Lo en Ld domeinen van de membraan is bestudeerd.
Het tweede deel van dit proefschrift is gericht op kleinere vesikels, zogenoemde grote-unilamellaire vesikels (LUVs). Vesikels gemaakt van niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen zijn gekarakteriseerd. Ik laat zien dat deze vetachtige stoffen gesloten vesikels kunnen vormen, niosomen genoemd, die qua eigenschappen te vergelijken zijn met vesikels gebaseerd op lipiden.
Membraanfusie een delicate balans is tussen het verstoren van het membraan en handhaven van de permeabiliteitsbarriere. Ik ben er in geslaagd membraanfusie te realiseren zonder noemenswaardige lekkage van de vesikelinhoud door gebruik te maken van een enzym welke de kopgroepen van een deel van de lipiden afknipt.
Omdat rafts zo klein zijn en dynamisch, zijn modelsystemen ontwikkeld om interacties tussen lipiden en eiwitlocalisatie te kunnen onderzoeken. Één van deze model membranen zijn gigantische unilamellaire vesikels (GUVs), welke tientallen micrometers groot kunnen zijn en daardoor bestudeerd kunnen worden met lichtmicroscopie. GUVs bestaande uit drie verzadigde en onverzadigde lipiden en cholesterol scheiden in twee fasen: een dichte geordende vloeibare Lo fase en een meer vloeibare Ld fase.
In dit proefschrift heb ik laten zien dat kleine moleculen zoals suikers, koolwaterstoffen en bepaalde lipiden de fase scheiding beïnvloeden. De verdeling (partitie) van het model peptide WALP over de Lo en Ld domeinen van de membraan is bestudeerd.
Het tweede deel van dit proefschrift is gericht op kleinere vesikels, zogenoemde grote-unilamellaire vesikels (LUVs). Vesikels gemaakt van niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen zijn gekarakteriseerd. Ik laat zien dat deze vetachtige stoffen gesloten vesikels kunnen vormen, niosomen genoemd, die qua eigenschappen te vergelijken zijn met vesikels gebaseerd op lipiden.
Membraanfusie een delicate balans is tussen het verstoren van het membraan en handhaven van de permeabiliteitsbarriere. Ik ben er in geslaagd membraanfusie te realiseren zonder noemenswaardige lekkage van de vesikelinhoud door gebruik te maken van een enzym welke de kopgroepen van een deel van de lipiden afknipt.
Vertaalde titel van de bijdrage | De lipide bilagen beinvloeden: het effect van kleine moleculen op de vorming van domeinen en membraanfusie |
---|---|
Originele taal-2 | English |
Kwalificatie | Doctor of Philosophy |
Toekennende instantie |
|
Begeleider(s)/adviseur |
|
Datum van toekenning | 16-feb.-2018 |
Plaats van publicatie | [Groningen] |
Uitgever | |
Gedrukte ISBN's | 978-94-034-0371-7 |
Elektronische ISBN's | 978-94-034-0370-0 |
Status | Published - 2018 |