Van kroon tot bastaard: Biografie en het individuele perspectief in de geschiedschrijving

In dit onderzoek staat de vraag centraal of een biografie, een onderzoek naar één individueel leven, wel of niet als een vorm van geschiedschrijving wordt gezien. Diverse historische scholen en historici hebben zich in de twintigste eeuw tegen de biografie afgezet. Biografieën zouden volgens onder meer historici van de invloedrijke Franse Annales-school en auteurs uit de sociale geschiedenis en cultural studies niet passen in de ambitie van de geschiedschrijving om tot een sociale wetenschap uit te groeien. Ook zouden volgens historici domeinen als de letterkunde, psychologie en journalistiek te zeer hun stempel op het ‘populaire’ genre van de biografie hebben gedrukt.

De studie Van kroon tot bastaard laat voor het eerst aan de hand van grensoverschrijdend wetenschapshistorisch onderzoek zien hoe de biografie in verschillende nationale historische tradities (Duitsland, Frankrijk en de Angelsaksische wereld) in de negentiende eeuw en twintigste eeuw een betwist maar blijvend onderdeel van de geschiedschrijving en het denken daarover is gebleven. De neergang van de Grand Narratives en de opkomst van microgeschiedenis heeft er zelfs voor gezorgd dat biografisch onderzoek sinds 1980 weer een centralere plaats in het werk van historici heeft ingenomen. De biografie kan worden beschouwd als een vorm van microgeschiedenis, vaak verkeerd opgevat als het historische onderzoek naar kleine en bijzondere zaken. Microgeschiedenis is een manier van geschiedschrijven waarin nauwkeurig onderzoek naar specifieke onderwerpen en ook personen – van koningen tot bastaardkinderen – nieuwe historische verbanden zichtbaar kan maken. Biografisch onderzoek is daarmee in de laatste decennia historischer geworden en historisch onderzoek biografischer.