Zelfbeeld en professionele identiteit van de verpleegkundige. Een literatuurstudie

De professionalisering van het beroep is binnen de verpleegkunde sinds jaar en dag een belangrijk onderwerp van gesprek. Mondiaal hebben verpleegkundigen zich ontwikkeld tot professionals met veel competenties, hetgeen zich onder andere heeft bewezen in de ontwikkeling van verpleegkundige protocollen en richtlijnen. De professionalisering van de verpleging is nauw verweven met de ontwikkeling van de verpleegkundige theorievorming (Meleis 1997), verpleegkundig onderzoek en de verpleegkundige praktijkvoering. Nightingale en Henderson hebben, in respectievelijk de 19de en de 20ste eeuw, het beroep internationaal gezicht gegeven. Bovendien zijn er verschillende onderwijsprogramma’s ontwikkeld met de bijbehorende opleidingsniveaus (bachelor en master).
Ondanks deze ontwikkelingen blijkt uit de literatuur dat verpleegkundigen nog niet de verdiende erkenning krijgen van het grote publiek. De essentie van wat verplegen inhoudt is niet altijd duidelijk en het imago van de verpleegkundige wordt nog steeds bepaald door (gender) stereotyperingen (Bridges 1990, Huffstutler 1998, Warner et al. 1998). Het publieke imago doet nauwelijks recht aan de wetenschappelijke en professionele ontwikkeling van de verpleging. Dit imago kan van invloed zijn op het zelfbeeld van de verpleegkundigen en de ontwikkeling van hun professionele identiteit. In dit artikel wordt de actuele stand van zaken weergegeven met betrekking tot het publieke imago van de verpleegkundige beroepsgroep en andere factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van het zelfbeeld en de professionele identiteit van verpleegkundigen. Het doel is om zowel opleiders als verpleegkundigen te stimuleren om strategieën te ontwikkelen om het imago van de verpleging naar een hoger plan te tillen.